Herontdekte opera van Surinaamse componist

Op 15 februari speelt het Concertgebouworkest Het pand der goden, een drama met muziek en zang van de Surinaamse componist Johannes Nicolaas Helstone (1853-1927). Deze eerste uitvoering sinds 1906 vindt plaats in Het Concertgebouw onder leiding van Otto Tausk met vocale bijdragen van solisten en Cappella Amsterdam.
beeld: Catherine Nieuwesteeg
beeld: Catherine Nieuwesteeg

Na succesvolle uitvoeringen in Paramaribo in 1906 raakte Het pand der goden in de vergetelheid. Johannes Nicolaas Helstone is als musicus en schrijver een belangrijke figuur in de Surinaamse cultuurgeschiedenis. Het Concertgebouworkest brengt dit cultureel erfgoed graag opnieuw onder de aandacht.

De uitvoering wordt gezongen in het Nederlands en voorzien van boventiteling in het Nederlands en Engels.

Meer informatie en kaartverkoop

De godentempel

Het werk vertelt een mythisch verhaal met elementen uit het christendom en andere religies. De held Olindo komt erachter dat hij een oudere zus heeft, die na haar geboorte meegenomen is door de goden om zijn vader te straffen. Olindo onderneemt een gevaarlijke reis naar de godentempel... Lukt het hem om Athlolinda terug te halen?

Johannes Helstone. Beeld: Collectie John Helstone, Allard Pierson, Universiteit van Amsterdam

Over Johannes Nicolaas Helstone

Johannes Nicolaas Helstone werd geboren op de Hernhutterse zendingspost Berg en Dal aan de Surinamerivier. De getalenteerde Helstone werd opgeleid als onderwijzer, maar legde zich steeds meer toe op de muziek. Hij kreeg gelegenheid te studeren aan het conservatorium van Leipzig; hij studeerde er in 1894 af en oogstte succes als organist, pianist en componist. Hij trad op in Berlijn, Parijs en Wenen.

Postzegen Helstone monumentIn plaats van zijn internationale carrière voort te zetten koos Helstone er echter voor terug te keren naar zijn geboorteland om de Surinaamse cultuur verder te helpen ontwikkelen. Hij gaf les, was organist van de Lutherse kerk en oprichter van Het Hernhutter-Comité, schreef essays en bestudeerde het Sranantongo, de meest gesproken taal in Suriname, waar hij een grammatica voor ontwierp. Niet voor niets werd in 1948 een monument voor hem opgericht in Paramaribo.

Verrijking repertoire

Het Concertgebouworkest kijkt graag met een frisse blik naar de muziekgeschiedenis om het repertoire te verrijken. Naast het bekende standaardrepertoire bestaan er veel onbekende en vergeten werken die het verdienen uitgevoerd en gehoord te worden.

De uitvoering van Het pand der goden staat niet op zichzelf. Muziek van Helstone en andere Surinaamse componisten werden ook gespeeld op 1 oktober 2023 in de kamermuziekserie Bijlmer Klassiek van het Concertgebouworkest en het Bijlmer Parktheater, en in de toekomst zal het orkest nog meer aandacht schenken aan muziek van componisten uit (of met een achtergrond in) de voormalige koloniale gebieden.

Helstone Fonds

De uitvoeringen komen onder meer tot stand dankzij het Helstone Fonds, opgericht door Astrid Helstone en Diederik Burgersdijk. Het heeft tot doel het werk van Helstone, zijn leerlingen en andere componisten uit voormalige Nederlandse koloniale gebieden uit te voeren en bekend te maken. De komende jaren zal het Concertgebouworkest daar dan ook meer aandacht besteden.


Deze productie komt tot stand in samenwerking met Het Concertgebouw.