Brahms’ Derde symfonie

Eerste symfonie | Tweede symfonie | Derde symfonie | Vierde symfonie

Even zelfverzekerd als zelfkritisch blijft Brahms zoeken naar manieren om zijn eigen ideeën te combineren met aloude artistieke idealen. Deze zoektocht culmineert in zijn laatste twee symfonieën.
De Derde symfonie voltooide hij in de zomer van 1883 in Wiesbaden. Het publiek reageerde een stuk enthousiaster dan na de première van zijn Tweede symfonie. Sindsdien behoort de Derde symfonie tot de hoekstenen van het symfonische repertoire.

Alle Brahms-trekken zijn ook hier herkenbaar: openingen waaruit al het materiaal voortvloeit, ritmische vindingrijkheid, rijke meerstemmigheid – en een inmiddels beroemd derde deel dat evengoed een langzame Hongaarse dans had kunnen zijn. Dit Poco allegretto is een wonder van bijna alles waar Brahms in uitblinkt: gevoelvolle melodie, warme instrumentatie en foutloos contrapunt. De complex meerstemmige begeleiding zorgt voor een uniek geluid, dat traditie ademt en tegelijkertijd nieuw was. En dat is onmiskenbaar Brahms.

‘Brahms' Derde symfonie lijkt me artistiek gezien de meest perfecte.’
- muziekciticus Eduard Hanslick (1825 – 1904)

Brahms' vriend Eduard Hanslick, een invloedrijke muziekcriticus, zei: ‘Veel muziekliefhebbers zullen de voorkeur geven aan de titanische kracht van de Eerste symfonie; anderen aan de onbezorgde charme van de Tweede, maar de Derde lijkt me artistiek gezien de meest perfecte.’